Path: news-archive.icm.edu.pl!pingwin.icm.edu.pl!mat.uni.torun.pl!news.man.torun.pl!n
ews.icm.edu.pl!news.man.lodz.pl!news.us.edu.pl!mercury.newsgate.pl!newsgate.pl
From: j...@e...opi.org.pl (Jerzy Kozlowski)
Newsgroups: pl.rec.ogrody
Subject: Re: lubaszka czy mirabelka?
Date: 4 Apr 2000 08:06:14 +0200
Organization: email<>news gateway
Lines: 108
Sender: r...@m...newsgate.pl
Message-ID: <3...@e...opi.org.pl>
References: <3...@n...gov.pl>
NNTP-Posting-Host: mercury.newsgate.pl
Mime-Version: 1.0
Content-Type: text/plain; charset="iso-8859-1"
Content-Transfer-Encoding: 8BIT
X-Complaints-To: n...@n...pl
Xref: news-archive.icm.edu.pl pl.rec.ogrody:16736
Ukryj nagłówki
At 15:22 00-04-03 +0200, you wrote:
>jak sie skonczyla dyskusja nad lubaszka i mirabelka? ja wczoraj...
Dostalem od Basi list na temat...
Mysle ze skoro sie tak napracowala to szkoda jej pracy tylko dla mnie.
Poadrawiam Juras
Basia pisze:
Katowice, 30.03.2000r.
Cześć!
Podpieram się nieocenionym Senetą i Dolatowskim ("Dendrologia") i cytuję
wybiórczo:
PODRODZINA PRUNOIDEAE - ŚLIWOWE
RODZAJ PRUNUS - ŚLIWA, MORELA, MIGDAŁOWIEC, MIGDAŁEK, BRZOSKWINIA, WIŚNIA,
CZEREŚNIA, CZEREMCHA, LAUROWIŚNIA
PODRODZAJ PRUNUS - ŚLIWA, MORELA
ˇ Prunus spisnosa L. - śliwa tarnina
ˇ Prunus cerasifera Ehrh. (P.divaricata Ledeb.) - ałycza (śliwa wiśniowa).
Wysoki krzew lub niskie drzewo (do 8-10 m. wys.), z szeroką, nisko osadzoną
koroną, czasem cierniste. Owoce kuliste lub elipsoidalne, do 2,5 (-3) cm
śr., wiszą na dość cienkich szypułkach; od żółtych po czerwonofioletowe,
często z nalotem woskowym; miąższ soczysty.[...] W Polsce coraz częściej
zdziczała.
Wymagania i zastosowanie - przede wszystkim w szkółkach, jako podkładka,
oraz w wysokich, niefirmowanych żywopłotach (ostoja dla ptaków - podobnie
jak tarnina). Owoce zbierane i często sprzedawane jako "mirabelki" lub
"glubki".
ˇ Prunus xcistena - śliwa dziecięca
ˇ Prunus xblireana - słiwa blerejska
ˇ Prunus domestica L. - śliwa domowa.
Gatunek poliploidalny, znany tylko z uprawy; wyjściowe formy powstawały
wielokrotnie, zapewne w pd.-zach. Azji, na Kaukazie - jako efekt
krzyżowania P.spinosa i P.cerasifera lub wprost z poliploidalnych, dzikich
form P.cerasifera. Liczne segreganty i krzyżówki wsteczne.[...]
Zmienność śliwy domowej ujmuje się zwykle w kilka podgatunków; są to między
innymi:
- subsp. domestica - śliwa domowa, węgierka [...]
- subsp. italica - renkloda. [...]
- subsp. insititia (L.) Bonnier et Layens - lubaszka. Krzewy lub niskie
drzewa, mniej lub bardziej cierniste; pędy trwale owłosione; owoce
granatowe, z czerwonym sokiem.
- subsp syriaca (Borkh.) Janch. - mirabelka. Roczne pędy mniej lub bardziej
owłosione; owoce kuliste (2-3 cm śr.), żółte z białawym nalotem; miąższ
łatwo oddziela się od pestki, bardzo słodki.
ˇ Prunus armeniaca L. (Armeniaca vulgaris Lam.) - morela pospolita.
Tyle Sen.& Dolat.
A teraz jeszcze z mojej ulubionej książki pt. "Owoce dla amatorów" A.Miki,
z rozdz. pt. "Ałycza i mirabelka":
"Najpiękniejszą, złocistą i wyborną w smaku konfiturę można uzyskać z
ałyczy. Przepis jest tak prosty, że konfiturę może zrobić nawet dziecko lub
mężczyzna. [...]
Ałycza (P.divaricata) jest jednym z dziko rosnących gatunków śliw. W stanie
dzikim rośnie na Kaukazie i w Iranie. U nas często spotykana jako forma
zdziczała, rośnie przy drogach i na nieużytkach. [...]. Owoce są kuliste,
żółte, czerwone lub z czerwonawym odcieniem, średnicy do ok. 2,5 cm, ciężar
około 15 g. Skórka jest cienka, przyrośnięta do kwaśno-cierpkiego miąższu.
Pestka owalna, również jest przyrośnięta do miąższu. Owoce dojrzewają na
początku lipca.
Owoce łudząco podobne do ałyczy (stąd pewnie nieporozumienia - B.K.)rodzi
inny gatunek dzikiej śliwy, mirabelka (Prunus insititia var. cerea albo
var. insititia). Jest to niewielkie drzewo o koronie kulistej, gałęziach
zwisających, liściach podobnych do ałyczy, zakwitające wcześnie na wiosnę.
Kwitnie i owocuje bardzo obficie, owoce ma wielkości ałyczy, kuliste,
żółte, o słodkawym smaku, tym się różniące od owoców ałyczy, że pestka
łatwo odchodzi od miąższu. Dojrzewają później od ałyczy, na początki sierpnia.
Ałycza jest powszechnie rozmnażąnym gatunkiem w szkółkach drzew owocowych,
ponieważ jest podkładką dla większości szlachetnych odmian śliw, a także
dla moreli i brzoskwiń.[...]
We własnym zakresie można śliwki te rozmnożyć wybierając nasiona z owoców w
czasie zbiorów. Nasiona wymagają długiej stratyfikacji w piasku, w
temperaturze 4 st.C, przez 6 miesięcy. [...]. Siewki trzeba pielęgnować co
najmniej przez rok, zanim można je będzie posadzić na miejsce stałe. [...]
Z ałyczy można w ciągu 3-4 lat utworzyć trudny do przebycia żywopłot lub
wysoki szpaler. [...]Owoce te są bogatsze w cukry, pektyny, garbniki, kwasy
i inne substancje dietetyczne niż śliwy szlachetne."
--
Archiwum listy dyskusyjnej pl-rec-ogrody
http://www.newsgate.pl/archiwum/pl-rec-ogrody/
|